Gryfowskie Czytanie – czyli dwie odsłony „Chłopów” Władysława Stanisława Reymonta
W trakcie dwóch jesiennych miesięcy – w październiku i listopadzie bieżącego roku, realizowany był projekt autorstwa Katarzyny Bronowickiej – Wicedyrektor Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych im. Jana Pawła II w Gryfowie Śląskim i Mieczysława Gnacha – nauczyciela tej Szkoły – „Gryfowski Teatr pod Fontanną” – odsłona I – Gryfowskie Czytanie Wielkich Dzieł Literatury – Władysław Stanisław Reymont – „Chłopi”, część I „Jesień”.
Był on jedną z form przedsięwzięcia przygotowanego przez Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Gryfowie Śląskim, w ramach Narodowego Centrum Kultury „Dom Kultury – Inicjatywy Lokalne”, dofinansowanego ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Celem inicjatywy było przybliżenie uczniom ZSOiZ im. Jana Pawła II w Gryfowie Śląskim oraz Gryfowskich Szkół Podstawowych, a przede wszystkim mieszkańcom miasta i gminy, twórczości literackiej Wybitnego Polskiego Noblisty, ze szczególnym uwzględnieniem Jego najważniejszego dzieła – „Chłopów”.
Istotnym aspektem naszych działań miała być integracja pokoleniowa gryfowskiej społeczności na gruncie artystyczno-literackim, a także edukowanie, szczególnie młodych ludzi, poprzez ukazanie im historycznego tła przemian społeczno-kulturowych, zachodzących w obrębie stanu chłopskiego na ziemiach polskich, w II połowie XIX wieku i na początku wieku XX.
Realizowany projekt składał się z dwóch podstawowych części.
W październiku 2021 roku, w Szkole Podstawowej Nr 2 im. Kombatantów Ziemi Gryfowskiej w Gryfowie Śląskim, z udziałem ponad 100 uczniów ZSOiZ im. Jana Pawła II oraz Szkół Podstawowych z Gryfowa Śląskiego miały miejsce warsztaty etnograficzno-historyczne.
Ich celem było ukazanie młodzieży wartości artystyczno-literackich, jak również kulturalno-etnograficznych zawartych w „Chłopach” Władysława Stanisława Reymonta. Odbywało się to poprzez frapujące pogadanki wygłaszane Panią Annę Pląskowską – Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr 2 w Gryfowie Śląskim o życiu Wielkiego Polskiego Pisarza. Ważną częścią spotkań w Szkole Podstawowej Nr 2 było oglądanie prezentacji multimedialnej, ukazującej dorobek edukacyjno-kulturowy nieistniejącej już Szkoły Podstawowej w Uboczu, noszącej imię Władysława Stanisława Reymonta. Była ona przez blisko 20 lat aktywnym członkiem „Ogólnopolskiej Federacji Szkół Reymontowskich”. Na początku każdych zajęć, Mieczysław Gnach przedstawiał słuchaczom założenia projektu oraz kreślił rolę i znaczenie chłopów w procesie tworzenia nowoczesnego narodu polskiego.
Każda z trzech wizyt w przyjaznych murach Szkoły Podstawowej Nr 2 kończyła się zwiedzaniem „Izby Pamięci Reymontowskiej” , przeniesionej ze szkoły uboczańskiej.
We wszystkich spotkaniach ważną rolę odgrywał Pan Waldemar Pasternak, nauczyciel informatyki, który zajmował się wizualizacją prezentacji multimedialnej oraz fotograficznym dokumentowaniem przedsięwzięć.
Finalnym akordem przybliżenia odbiorcom twórczości Władysława Stanisława Reymonta było zorganizowanie w samo południe, 6 listopada 2021 roku, czytania fragmentu 1 części „Chłopów”. Odbyło się to, w tradycyjnym już miejscu, czyli obok fontanny na gryfowskim rynku.
W niesprzyjających warunkach atmosferycznych, chłodzie i silnych porywach wiatru, „odstraszających” Gryfowian do udziału w „spektaklu”, zostało przedstawionych siedem zróżnicowanych pod względem treści fragmentów powieści.
Czytali je:
– Pan Daniel Koko – Starosta Powiatu Lwóweckiego – jako „Wójt”,
– Ksiądz Krzysztof Antończak – Wikariusz Parafii pw. Św. Jadwigi Śląskiej – jako „Ksiądz”,
– Pan Jan Wysopal – Prezes „Towarzystwa Miłośników Gryfowa” – jako „Maciej Boryna” ,
– Pan Arkadiusz Cichoń – Wiceprzewodniczący Rady Gminy i Miasta Gryfów Śląski, nauczyciel w ZSOiZ im. Jana Pawła II w Gryfowie Śląskim – jako „Antoni Boryna”.
Na tle tej „gwiazdorskiej” obsady, znakomicie zaprezentowały się uczennice gryfowskiego Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych im. Jana Pawła II w Gryfowie Śląskim:
– Marcela Wnukowicz – jako „Józka Borynówna”,
– Alicja Ostrowska – w podwójnej roli jako „Agata” i „Jagna”,
– Marcelina Moroz – jako „Wójtowa”,
– Karolina Koman – jako „Hanka Borynowa”.
W rolę narratora wcielił się Mieczysław Gnach, który również, przed „czytaniem” fragmentów „Chłopów”, przedstawił krótki wykład o życiu i twórczości Władysława Stanisława Reymonta ze szczególnym uwzględnieniem Jego najwybitniejszego dzieła. Ukazał „Chłopów” na tle skomplikowanych wydarzeń historyczno-społecznych, kreujących znaczenie stanu włościańskiego w procesie tworzenia nowoczesnego narodu polskiego, w II połowie XIX i na początku XX wieku.
Integralną częścią zespołu przygotowującego nasze „czytanie” były działania:
– Pana Piotra Wacha – inżyniera dźwięku z „Teatru Polskiego” we Wrocławiu, odpowiedzialnego za profesjonalne nagłośnienie przedsięwzięcia,
– Pana Waldemara Pasternaka, nauczyciela ZSOiZ im. Jana Pawła II w Gryfowie Śląskim, który kamerą i aparatem fotograficznym rejestrował „spektakl”,
– Kacpra Koćmierowskiego – ucznia ZSOiZ im. Jana Pawła II, jako asystenta inżyniera dźwięku.
Autorzy i organizatorzy projektu dziękując wszystkim jego uczestnikom, wyrażają równocześnie nadzieję, że czytanie kolejnych części „Chłopów” będzie już w niedalekiej przyszłości kontynuowane, już poza formalną stroną niniejszego projektu.
Materiał przygotowany przez Zespół Promocyjny ZSOiZ w Gryfowie Śląskim.